കേന്ദ്ര സർക്കാരിന്റെ അഭിമാന പദ്ധതികളിൽ ഒന്നാണ് ഒരു രാജ്യം ഒറ്റ റേഷൻ കാർഡ് പദ്ധതി. ദേശീയ ഭക്ഷ്യ സുരക്ഷാ നിയമത്തിന് കീഴിൽ വരുന്ന അർഹരായ എല്ലാ റേഷൻ കാർഡ് ഉടമകൾക്കും ഗുണഭോക്താക്കൾക്കും എവിടെ നിന്നും അവരുടെ അവകാശങ്ങൾ ആക്സസ് ചെയ്യുന്നതിനായി ഒരു ഓപ്ഷൻ നൽകുന്നതിനായി സർക്കാർ ഒരു രാജ്യം ഒരു റേഷൻ കാർഡ് പദ്ധതി ആവിഷ്കരിച്ചത്.
സർക്കാരിന്റെ റേഷൻ അർഹരായവരിലേക്ക് മാത്രം എത്തിക്കുന്ന കേന്ദ്ര സർക്കാർ പദ്ധതി കൂടാെയാണിത്. കാർഡുടമകൾക്ക് രാജ്യത്ത് ഏതു റേഷൻ കടകളിൽ നിന്നും റേഷൻ വാങ്ങാൻ കഴിയും എന്നതാണ് സവിശേഷത.
നിലവിൽ 14 സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ പദ്ധതി നടപ്പാക്കിയിട്ടുണ്ട്. ആന്ധ്രാപ്രദേശ്, ഹരിയാന, കർണാടക, കേരളം, മദ്ധ്യപ്രദേശ് , രാജസ്ഥാൻ, മഹാരാഷ്ട്ര, തെലങ്കാന തുടങ്ങിയ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ ഒക്കെ പദ്ധതി നടപ്പാക്കിയിട്ടുണ്ട്.
പദ്ധതിയുടെ ഗുണങ്ങൾ
വൺ നേഷൻ വൺ റേഷൻ കാർഡ് സംവിധാനം അവതരിപ്പിക്കുന്നതിന് മുൻപ്, റേഷൻ കാർഡ് ഉടമകൾക്ക് സബ്സിഡിയുള്ള ഭക്ഷ്യധാന്യങ്ങൾ അവർ താമസിക്കുന്ന പ്രദേശത്തെ എഫ്പിഎസിൽ നിന്ന് മാത്രമേ വാങ്ങാൻ സാധിച്ചിരുന്നുള്ളു.
എൻഎഫ്എസ്എ ഗുണഭോക്താവോ റേഷൻ കാർഡ് ഉടമയോ നിയുക്ത എഫ്പിഎസ് ലൊക്കേഷനിൽ നിന്ന് ജോലിക്കായി മറ്റൊരു സ്ഥലത്തേക്ക് കുടിയേറുകയാണെങ്കിൽ, മൈഗ്രേറ്റഡ് ലൊക്കേഷനിലെ ഒരു എഫ്പിഎസിൽ നിന്ന് സബ്സിഡിയുള്ള ഭക്ഷ്യധാന്യങ്ങൾ സ്വീകരിക്കാൻ റേഷൻ കാർഡ് ഉടമയ്ക്ക് യോഗ്യതയില്ല.
വൺ നേഷൻ വൺ റേഷൻ കാർഡ് സംവിധാനം നിലവിൽ വന്നതോടെ, നിയുക്ത എഫ്പിഎസിൽ നിന്ന് മാത്രം ഭക്ഷ്യധാന്യങ്ങൾ നേടുക എന്ന വ്യവസ്ഥ നീക്കം ചെയ്തു. കൂടാതെ എൻഎഫ്എസ്എ ഗുണഭോക്താക്കൾക്ക് അല്ലെങ്കിൽ റേഷൻ കാർഡ് ഉടമകൾക്ക് രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള ഏത് എഫ്പിഎസിൽ നിന്നും സബ്സിഡിയുള്ള ഭക്ഷ്യധാന്യങ്ങൾ വാങ്ങാം.
എൻഎഫ്എസ്എ ഗുണഭോക്താക്കളുടെയോ റേഷൻ കാർഡ് ഉടമകളുടെയോ വീട്ടിലെ അംഗങ്ങൾക്ക് അതേ റേഷൻ കാർഡിൽ ബാക്കിയുള്ള ഭക്ഷ്യധാന്യങ്ങൾ ക്ലെയിം ചെയ്യാൻ വൺ നേഷൻ വൺ റേഷൻ കാർഡ് സംവിധാനം അനുവദിക്കുന്നു. കുടുംബങ്ങളിൽ നിന്ന് അകന്ന് താമസിക്കുന്ന കുടിയേറ്റ തൊഴിലാളികൾക്ക് അവരുടെ സ്ഥലത്ത് നിന്ന് ഭാഗികമായി റേഷൻ ക്ലെയിം ചെയ്യാൻ കഴിയും, അതേസമയം അവരുടെ നാട്ടിലുള്ള കുടുംബാംഗങ്ങൾക്ക് ബാക്കി റേഷൻ അവകാശപ്പെടാം.
വൺ നേഷൻ വൺ റേഷൻ കാർഡ് എല്ലാ എൻഎഫ്എസ്എ ഗുണഭോക്താക്കൾക്കും / റേഷൻ കാർഡ് ഉടമകൾക്കും, പ്രത്യേകിച്ച് കുടിയേറ്റ എൻഎഫ്എസ്എ ഗുണഭോക്താക്കൾ / റേഷൻ കാർഡ് ഉടമകൾ, ബയോമെട്രിക് അല്ലെങ്കിൽ ആധാർ ഉള്ള നിലവിലുള്ള റേഷൻ കാർഡ് വഴി രാജ്യത്ത് എവിടെയും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഏതെങ്കിലും എഫ്പിഎസിൽ നിന്ന് ഭക്ഷ്യധാന്യത്തിന്റെ പൂർണ്ണമായോ ഭാഗികമായോ ക്ലെയിം ചെയ്യാൻ അനുവദിക്കുന്നു. തടസ്സമില്ലാത്ത രീതിയിൽ പ്രാമാണീകരണം.
സർക്കാരിന്റെ റേഷൻ അർഹരായവരിലേക്ക് മാത്രം എത്തിക്കുന്ന കേന്ദ്ര സർക്കാർ പദ്ധതി കൂടാെയാണിത്. കാർഡുടമകൾക്ക് രാജ്യത്ത് ഏതു റേഷൻ കടകളിൽ നിന്നും റേഷൻ വാങ്ങാൻ കഴിയും എന്നതാണ് സവിശേഷത.
നിലവിൽ 14 സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ പദ്ധതി നടപ്പാക്കിയിട്ടുണ്ട്. ആന്ധ്രാപ്രദേശ്, ഹരിയാന, കർണാടക, കേരളം, മദ്ധ്യപ്രദേശ് , രാജസ്ഥാൻ, മഹാരാഷ്ട്ര, തെലങ്കാന തുടങ്ങിയ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ ഒക്കെ പദ്ധതി നടപ്പാക്കിയിട്ടുണ്ട്.
പദ്ധതിയുടെ ഗുണങ്ങൾ
വൺ നേഷൻ വൺ റേഷൻ കാർഡ് സംവിധാനം അവതരിപ്പിക്കുന്നതിന് മുൻപ്, റേഷൻ കാർഡ് ഉടമകൾക്ക് സബ്സിഡിയുള്ള ഭക്ഷ്യധാന്യങ്ങൾ അവർ താമസിക്കുന്ന പ്രദേശത്തെ എഫ്പിഎസിൽ നിന്ന് മാത്രമേ വാങ്ങാൻ സാധിച്ചിരുന്നുള്ളു.
എൻഎഫ്എസ്എ ഗുണഭോക്താവോ റേഷൻ കാർഡ് ഉടമയോ നിയുക്ത എഫ്പിഎസ് ലൊക്കേഷനിൽ നിന്ന് ജോലിക്കായി മറ്റൊരു സ്ഥലത്തേക്ക് കുടിയേറുകയാണെങ്കിൽ, മൈഗ്രേറ്റഡ് ലൊക്കേഷനിലെ ഒരു എഫ്പിഎസിൽ നിന്ന് സബ്സിഡിയുള്ള ഭക്ഷ്യധാന്യങ്ങൾ സ്വീകരിക്കാൻ റേഷൻ കാർഡ് ഉടമയ്ക്ക് യോഗ്യതയില്ല.
വൺ നേഷൻ വൺ റേഷൻ കാർഡ് സംവിധാനം നിലവിൽ വന്നതോടെ, നിയുക്ത എഫ്പിഎസിൽ നിന്ന് മാത്രം ഭക്ഷ്യധാന്യങ്ങൾ നേടുക എന്ന വ്യവസ്ഥ നീക്കം ചെയ്തു. കൂടാതെ എൻഎഫ്എസ്എ ഗുണഭോക്താക്കൾക്ക് അല്ലെങ്കിൽ റേഷൻ കാർഡ് ഉടമകൾക്ക് രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള ഏത് എഫ്പിഎസിൽ നിന്നും സബ്സിഡിയുള്ള ഭക്ഷ്യധാന്യങ്ങൾ വാങ്ങാം.
എൻഎഫ്എസ്എ ഗുണഭോക്താക്കളുടെയോ റേഷൻ കാർഡ് ഉടമകളുടെയോ വീട്ടിലെ അംഗങ്ങൾക്ക് അതേ റേഷൻ കാർഡിൽ ബാക്കിയുള്ള ഭക്ഷ്യധാന്യങ്ങൾ ക്ലെയിം ചെയ്യാൻ വൺ നേഷൻ വൺ റേഷൻ കാർഡ് സംവിധാനം അനുവദിക്കുന്നു. കുടുംബങ്ങളിൽ നിന്ന് അകന്ന് താമസിക്കുന്ന കുടിയേറ്റ തൊഴിലാളികൾക്ക് അവരുടെ സ്ഥലത്ത് നിന്ന് ഭാഗികമായി റേഷൻ ക്ലെയിം ചെയ്യാൻ കഴിയും, അതേസമയം അവരുടെ നാട്ടിലുള്ള കുടുംബാംഗങ്ങൾക്ക് ബാക്കി റേഷൻ അവകാശപ്പെടാം.
വൺ നേഷൻ വൺ റേഷൻ കാർഡ് എല്ലാ എൻഎഫ്എസ്എ ഗുണഭോക്താക്കൾക്കും / റേഷൻ കാർഡ് ഉടമകൾക്കും, പ്രത്യേകിച്ച് കുടിയേറ്റ എൻഎഫ്എസ്എ ഗുണഭോക്താക്കൾ / റേഷൻ കാർഡ് ഉടമകൾ, ബയോമെട്രിക് അല്ലെങ്കിൽ ആധാർ ഉള്ള നിലവിലുള്ള റേഷൻ കാർഡ് വഴി രാജ്യത്ത് എവിടെയും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഏതെങ്കിലും എഫ്പിഎസിൽ നിന്ന് ഭക്ഷ്യധാന്യത്തിന്റെ പൂർണ്ണമായോ ഭാഗികമായോ ക്ലെയിം ചെയ്യാൻ അനുവദിക്കുന്നു. തടസ്സമില്ലാത്ത രീതിയിൽ പ്രാമാണീകരണം.