ദക്ഷിണേന്ത്യയില് വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി, ചേര, ചോള, പാണ്ഡ്യ സമ്രാജ്യങ്ങളും ഒപ്പം കദംബ, പല്ലവ സമ്രാജ്യങ്ങളും വളര്ന്നു. പത്താംനൂറ്റാണ്ടോടെ ഉത്തരേന്ത്യയില് രജപുത്രരും, ഡല്ഹി സുല്ത്താനേറ്റും, മുഗള് സമ്രാജ്യവും ശക്തി പ്രാപിച്ചു. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ട് എത്തയപ്പോഴേക്കും പോര്ച്ചുഗീസ്,ഡച്ച്, ഫ്രഞ്ച്, ബ്രട്ടീഷുക്കാരുടെ ഭരണമായി ഇന്ത്യയില്. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ മധ്യത്തോടെ ഇന്ത്യന് ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ പ്രധാന ഭാഗങ്ങള് ഇന്ത്യ, പാകിസ്ഥാന് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് രാജ്യമായി.
ഇതുകൂടാതെ ഒട്ടേറെ ചെറുതും വലുതുമായ രാജവംശങ്ങളും സമ്രാജ്യങ്ങളും ഒക്കെയുണ്ടായിരുന്നു ഒരു ഇടമായിരുന്നു ഇന്ത്യന് ഉപഭൂഖണ്ഡം. ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ് നമ്മുടേതെന്ന് അറിയുന്നത് അഭിമാനിക്കാവുന്ന ഒന്ന് തന്നെയാണ്. വ്യാപാരം, വാണിജ്യം, കല, വാസ്തുവിദ്യ, സംസ്കാരം, വിദ്യാഭ്യാസം എന്നിവയുടെ പ്രധാന കേന്ദ്രങ്ങളായിരുന്ന ഈ പുരാതന നഗരങ്ങളിലേക്ക് ഒരു യാത്ര നടത്തുന്നത് നമ്മുടെ തന്നെ പൈതൃകത്തിലേക്കുള്ള ഒരു സഞ്ചാരമായിരിക്കും.
തീര്ച്ചയായും സന്ദര്ശിക്കേണ്ട ഇന്ത്യയിലെ അതിപുരാതനമായ ചില നഗരങ്ങളുടെ വിവരങ്ങള് പങ്കുവയ്ക്കുന്നു:
വാരാണസി
ഉത്തര് പ്രദേശില് ഗംഗ നദിയുടെ പടിഞ്ഞാറന് തീരത്ത് ഏകദേശം ആറ് കിലോമീറ്ററിലധികം വ്യാപിച്ച് കിടക്കുന്ന ഒരു പുരാതന പട്ടണമാണ് വാരാണസി. ബി.സി.ഇ 1200 മുതല് ഈ പട്ടണം സജീവമായിരുന്നുവെന്ന് ചരിത്രകാരന്മാര് പറയുന്നു. കാശി എന്ന് വിളിക്കുന്ന ഈ പ്രദേശം നൂറ്റാണ്ടുകളായി ഹിന്ദു വിശ്വാസികളും, ബുദ്ധമതക്കാരും, ജൈനമതക്കാരു തങ്ങളുടെ പുണ്യനഗരമായി കരുതുന്നു. ഗംഗാതീരത്തെ ഘാട്ടുകള്, കോട്ടകള്, അതിപുരാതനമായ ക്ഷേത്രങ്ങള്, മ്യൂസിയം, ഭക്ഷണം, സംസ്കാരം അങ്ങനെ ഒരു യാത്രികനെ ആകര്ഷിക്കാന് കഴിയുന്ന പലതും ഈ നഗരത്തിലുണ്ട്.
വാരാണസിയിലാണ് കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. 12 ജ്യോതിര്ലിംഗങ്ങളിലൊന്നിനെ ആരാധിക്കുന്ന ഈ ക്ഷേത്രവും അതിനോട് ചേര്ന്ന് ഗംഗയിലേക്കുള്ള പടിക്കെട്ടുളായ ഘാട്ടുകളും നൂറ്റാണ്ടുകളോളം പഴക്കമുള്ളവയാണ്. സന്ധ്യസമയത്ത് ഗംഗാനദിയിലെ ആരതികള് ഈ ഘാട്ടുകളിലാണ് നടക്കുന്നത്. ഗൗതമ ബുദ്ധന് തന്റെ ആദ്യ ധര്മ്മ പ്രഭാഷണം നടത്തിയ സ്ഥലമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന സാരാനാഥ് വാരാണസിക്ക് വളരെ അടുത്താണ്. ബി.സി 56 ല് നിര്മ്മിക്കപ്പെട്ട, ഗംഗാതീരത്തുള്ള ചുന്നാര് കോട്ടയും സമീപത്താണ്.
Also Read: Colorful India | ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും 'കളര്ഫുള്' ആയ സ്ഥലങ്ങളിലേക്ക് ഒരു ട്രിപ്പടിച്ചാലോ?
ഉജ്ജയിന്
മധ്യപ്രദേശിലെ ക്ഷിപ്രാനദിയുടെ തീരത്തുള്ള പുരാതന ക്ഷേത്രനഗരമായ ഉജ്ജയിന് 5000 വര്ഷത്തിലധികം പഴക്കമുണ്ടെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദുപുരാണമായ മഹാഭാരതത്തിലും ബുദ്ധകാലഘട്ടത്തിലെ രേഖകളിലും ഈ നഗരം അവന്തി രാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാനം എന്ന നിലയില് പരാമര്ശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ക്രിസ്തുവിന് മുമ്പ് നാലാം നൂറ്റാണ്ടിന് മുമ്പുള്ള രേഖകള് ഈ നഗരത്തിനെ സംബന്ധിച്ച് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. മൗര്യസാമ്രാജ്യത്തിന്റെ കാലത്ത് ഈ നഗരം അതിന്റെ പ്രതാപത്തിലായിരുന്നു.
രാജ്യത്തെ അഞ്ച് ജന്തര്മന്തറുകളില് ഒന്ന് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നതും ഇവിടെയാണ്. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടില് മഹാരാജ ജയ് സിംഗ് രണ്ടാമന് ഉജ്ജയിന് ഗവര്ണറായിരുന്നപ്പോഴാണ് ഈ ജന്തര് മന്തര് നിര്മ്മിച്ചത്. ഇത് ഇപ്പോഴും പ്രവര്ത്തനക്ഷമമാണ്.
രാജ്ഗീര്
ബിഹാറിലെ നളന്ദ ജില്ലയിലാണ് ഈ പുരാതന നഗരം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, ഹിന്ദുക്കളുടെയും ബുദ്ധമതക്കാരുടെയും ജൈനരുടെയും പുരാതന ഗ്രന്ഥങ്ങളില് ഈ സ്ഥലത്തെക്കുറിച്ച് പരാമര്ശമുണ്ട്. പുരാതനകാലത്ത് ഈ പ്രദേശം രാജ്ഗീര്, ഹരിങ്കക്കാര്, പ്രദ്യോതര്, മൗര്യന്മാര് തുടങ്ങിയ ശക്തരായ രാജവംശങ്ങള് ഇവിടെ ഭരിച്ചിരുന്നു. രാജ്ഗീറിലായിരുന്നു പുരാതന സര്വ്വകലാശാലയായ നളന്ദ സ്ഥിതിചെയ്തിരുന്നത്.
ചരിത്രകാരന്മാരുടെ അഭിപ്രായത്തില്, ഈ സ്ഥലത്തിന് ഏകദേശം 3000 വര്ഷത്തെ പഴക്കമുണ്ടാകുമെന്നാണ്. രാജ്ഗിര് സന്ദര്ശിക്കുമ്പോള്, ഈ പുരാതന നഗരം രണ്ട് ഭാഗങ്ങളായി വിഭജിക്കപ്പെട്ടതായി കാണാം. ഒന്ന് ഏഴ് കുന്നുകളാല് ചുറ്റപ്പെട്ട താഴ്വരയില് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന പഴയ കോട്ട നഗരം. മറ്റൊന്ന് ബിംബിസാരന്റെ പുത്രനായ അജത്ശത്രു സ്ഥാപിച്ച പുതിയ നഗരം. രണ്ടിടങ്ങളും ചരിത്രപ്രാധാന്യമുള്ള സ്ഥലങ്ങളാണ്.
കനൗജ്
ഉത്തര്പ്രദേശിലെ ഈ പുരാതന നഗരത്തിന്റെ ചരിത്രത്തെ പറ്റി പല വാദങ്ങളുമുണ്ട്. കൂടുതല് പേരും അനുകൂലിക്കുന്നത് എഡി 200 മുതലുള്ള ചരിത്രമമാണ്. കനൗജ് പല രാജവംശങ്ങളുടെയും ഒരു പ്രധാന ഭരണകേന്ദ്രമായിരുന്നു. ഇതില് തന്നെ ഗുജ്ജാര്, പാലസ്, രാഷ്ട്രകൂടര് എന്നി രാജവംശങ്ങള് തമ്മിലുള്ള ത്രികോണ പോരാട്ടത്തിന്റെ പ്രധാന യുദ്ധസ്ഥലം കൂടിയായിരുന്നു കനൗജ്.
ഇന്ന് കനൗജ് നഗരം ഇന്ത്യയുടെ പെര്ഫ്യൂം തലസ്ഥാനമാണ്. പെര്ഫ്യൂം ഡിസ്റ്റിലറികള്ക്ക് പേരുകേട്ട ഈ നഗരം ഇപ്പോഴും പരമ്പരാഗത രീതിയിലാണ് പെര്ഫ്യൂം തയ്യാറാക്കുന്നത്. ഇവിടെ 200-ലധികം പെര്ഫ്യൂം ഡിസ്റ്റിലറികളുണ്ട്. പരമ്പരാഗത രീതിയില് സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങള് വാറ്റിയെടുക്കുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്. അതിശയിപ്പിക്കുന്ന ഈ നിര്മ്മാണം ഒരു കരകൗശല വൈദഗദ്ധ്യം പോലെയാണ് ഇവിടെ നടക്കുന്നത്.
മധുരൈ
തമിഴ്നാട്ടില് വൈഗൈ നദിക്കരയില് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു പൗരാണിക നഗരമാണിത്. പുരാതന ഗ്രീക്ക് ചരിത്രകാരനായ മെഗസ്തനീസിന്റെ യാത്രാ വിവരണങ്ങളും വിവിധ ഗവേഷണങ്ങളും അനുസരിച്ച്, മധുരൈയുടെ ചരിത്രം ബിസി മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിനും അപ്പുറത്തേക്ക് പോകുന്നു. നൂറ്റാണ്ടുകളോളം പാണ്ഡ്യരാജാക്കന്മാരുടെ തലസ്ഥാനമായിരുന്നു മധുരൈ. പാണ്ഡ്യരാജാവായിരുന്ന കുലശേഖരന് നിര്മ്മിച്ച മധുര മീനാക്ഷി അമ്മന് ക്ഷേത്ര നഗരം അമ്പരപ്പിക്കുന്ന വാസതുവൈദഗദ്ധ്യങ്ങളാല് പ്രസിദ്ധമാണ്.
യഥാര്ത്ഥത്തില് ഈ ക്ഷേത്രം, പാണ്ഡ്യരാജാവായ ചടയവര്മ്മന് സുന്ദരപാണ്ഡ്യന്റെ ഭരണകാലത്താണ് നിര്മ്മിക്കുന്നത്. പതിമൂന്നും പതിനാറും നൂറ്റാണ്ടുകള്ക്കിടയിലാണ് ഈ ക്ഷേത്രത്തെ ഓന്പത് നിലകള് പണിതത്. 14 ഏക്കറിലധികം വരുന്ന ക്ഷേത്രനഗരം പണിതത് കുലശേഖര പാണ്ഡ്യനാണ്. വായ്മൊഴി കഥകളിലൂടെയും ഐതിഹ്യങ്ങളിലൂടെയും 2500 വര്ഷങ്ങളുടെ ചിരിത്രമുള്ള ഈ നഗരം അതിശയകരമായ ഒരു ലോകമാണ്.
Also Read: South India Tour : ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ ഈ മനംമയക്കും സ്ഥലങ്ങൾ 'മിസ്' ചെയ്യല്ലേ
വൈശാലി
ബിഹാര് സംസ്ഥാനമായ വൈശാലി ജൈനമതത്തിന്റെയും ബുദ്ധമതത്തിന്റെയും പുരാതന ഗ്രന്ഥങ്ങള് അനുസരിച്ച്, ബിസി ആറാം നൂറ്റാണ്ടില് ഒരു സ്വതന്ത്രയിടമായിരുന്നുവെന്നാണ്. ജൈനര്ക്കും ബുദ്ധമതക്കാര്ക്കും വൈശാലി ഒരു പ്രധാന തീര്ത്ഥാടന കേന്ദ്രമാണ്. ജൈനരെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, അവസാനത്തെ ജൈന തീര്ത്ഥങ്കരനായ മഹാവീരന്റെ ജന്മസ്ഥലമായിരുന്നു ഇത്. ബുദ്ധമതക്കാര്ക്ക്, ബുദ്ധന് തന്റെ അവസാന പ്രഭാഷണം നടത്തുകയും (ബിസി 483-ലെ) ജ്ഞാനോദയം നേടിയതായി പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്ത സ്ഥലമാണിത്.
ഒരുകാലത്ത് ലിച്ചാവി ഭരണാധികാരികളുടെ തലസ്ഥാനമായി പ്രവര്ത്തിച്ചിരുന്ന നഗരമാണിത്. ഹുയാന് സാങ്, ഫാ-ഹിയാന് എന്നിവരുള്പ്പെടെ പ്രമുഖ ചൈനീസ് സഞ്ചാരികളുടെ യാത്രാ വിവരണങ്ങളിലും ഈ പ്രദേശം പരാമര്ശിക്കുന്നുണ്ട്. ഭൂതകാലത്തിന്റെ പ്രതാപങ്ങളെ അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്ന ഇവിടുത്തെ ഇടങ്ങള് സന്ദര്ശിക്കുമ്പോള് മറ്റൊരു യുഗത്തിലേക്ക് പോകുന്നത് പോലെയാണ് തോന്നുക. ഇന്നിവിടം രാജ്യത്തെ തന്നെ ഒരു പ്രധാന പുരാവസ്തു കേന്ദ്രമാണ്.
തഞ്ചാവൂര്
തഞ്ചാവൂര് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പഴക്കമേറിയതും സാംസ്കാരിക സമ്പന്നവുമായ നഗരങ്ങളിലൊന്നാണ്. തമിഴ്നാട്ടില് കാവേരി നദിയുടെ തീരത്താണ് ഈ പട്ടണം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ദക്ഷിണേന്ത്യന് കല, വാസ്തുവിദ്യ, മതം എന്നിവയുടെ പ്രധാന കേന്ദ്രമാണ് ഈ നഗരം. തഞ്ചാവൂര് ചിത്രകലയ്ക്കും കര്ണാടക സംഗീതത്തിനും ഏറെ പ്രശസ്തമാണ് തഞ്ചാവൂര്. ചോള കാലഘട്ടം മുതലുള്ള നിരവധി ക്ഷേത്രങ്ങള് കാരണം ഇവിടം, ഗ്രേറ്റ് ലിവിംഗ് ചോള ടെമ്പിള്സ് എന്നറിയപ്പെടുന്നു.
ഇവിടുത്തെ രാജരാജേശ്വരക്ഷേത്രം അഥവാ ബൃഹദീശ്വരക്ഷേത്രം അവിശ്വസനീയമായ ദ്രാവിഡ വാസ്തുവിദ്യകള്ക്ക് പേരുകേട്ടതാണ്. ചോള- പാണ്ഡ്യന്മാരുടെ ഒരു പ്രധാന കേന്ദ്രമായിരുന്ന ഈ ക്ഷേത്രനഗരി യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക കേന്ദ്രമാണ്. ആദിദ്രാവിഡ ചരിത്രത്തില് തന്നെ സ്ഥാനമുള്ള ഒരു പ്രദേശമാണ് ഇത്. സിന്ധു നദീ തട സംസ്കാരവുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തിയുള്ള ചരിത്രങ്ങളും തഞ്ചാവൂരിനുണ്ട്.