ഹരിയാനയില് ഹാരപ്പന് സംസ്കാരത്തിന്റെ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ മ്യൂസിയം വരുന്നു
Museum of Harappan culture | സിന്ധു നദീതട സംസ്കാര കാലഘട്ടത്തിലെ (ബിസി 2600-1900) ഒരു പ്രധാന നാഗരിതയായിരുന്നു ഹരിയാനയിലെ ഹിസാര് ജില്ലയിലുള്ള രാഖിഗര്ഹി ഗ്രാമം.
Samayam Malayalam 12 Sept 2022, 2:59 pm
ഹൈലൈറ്റ്:
- ഘഗ്ഗര്-ഹക്ര നദീതടത്തിനോട് ചേര്ന്നാണ് രാഖിഗര്ഹി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.
- ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ അഞ്ച് ശതമാനം മാത്രമേ ഖനനം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുള്ളൂ.
- ഏഷ്യയിലെ ഏറ്റവും വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്ന പൈതൃക സൈറ്റാണിത്.
ഹാരപ്പന് സംസ്കാരത്തിന്റെ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ മ്യൂസിയം സ്ഥാപിക്കാനൊരുങ്ങുകയാണ് ഇന്ത്യ. ഹരിയാനയിലെ ഹിസാര് ജില്ലയിലുള്ള ഒരു ഗ്രാമമായ രാഖിഗര്ഹിയിലാണ് ഈ മ്യൂസിയം (Museum of Harappan culture) ഒരുക്കുന്നത്. സിന്ധു നദീതട സംസ്കാര കാലഘട്ടത്തിലെ പ്രശസ്തമായ പുരാവസ്തു സ്ഥലം കൂടിയാണ് ഈ ഗ്രാമം. പ്രദേശത്തെ ഖനന പ്രവര്ത്തനങ്ങള് എത്രയും വേഗം പൂര്ത്തിയാക്കാന് ആര്ക്കിയോളജിക്കല് സര്വേ ഓഫ് ഇന്ത്യ (എഎസ്ഐ) ഉദ്യോഗസ്ഥര്ക്ക് അധികൃതര് നിര്ദ്ദേശം നല്കിയിട്ടുണ്ട്. 5000 വര്ഷം പഴക്കമുള്ള സിന്ധുനദീതട സംസ്കാരത്തിലെ പുരാവസ്തുക്കള് മ്യൂസിയത്തില് പ്രദര്ശിപ്പിക്കുമെന്നും അധികൃതര് അറിയിച്ചിട്ടുണ്ട്. ബിസി 2600-1900 കാലഘട്ടത്തില് രാഖിഗര്ഹി ഗ്രാമം സിന്ധുനദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു. സിന്ധൂ നദീതട സംസ്കാരത്തിന് മുമ്പ് നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന ഒരു നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളും ഇവിടെ നിന്ന് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് ചില ചരിത്രകാരന്മാര് അവകാശപ്പെടുന്നു. ഘഗ്ഗര്-ഹക്ര നദീതടത്തില് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഈ പ്രദേശത്തെ പല ഭാഗങ്ങളും ഇപ്പോഴും പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടില്ല.
പ്രദേശത്തിന്റെ അഞ്ച് ശതമാനം മാത്രമേ ഇന്നുവരെ ഖനനം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുള്ളൂ. രാഖിഗര്ഹിയിലെ നിലവിലെ പ്രധാന പുരാവസ്തു കേന്ദ്രങ്ങളാണ് രാഖി ഖാസ്, രാഖി ഷാപൂര് എന്നീ ഗ്രാമങ്ങള്. 1963-ലാണ് എഎസ്ഐ ആദ്യമായി ഇവിടെ ഖനനം തുടങ്ങിയത്. 1998 വരെ രാഖിഗര്ഹി മേഖലയില് നിന്ന് 56 അസ്ഥികൂടങ്ങള് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഇതില് സ്ത്രീകളുടെ രണ്ട് അസ്ഥികൂടങ്ങള്ക്ക് ഏകദേശം 7000 വര്ഷം പഴക്കമുണ്ട്. ഇതോടൊപ്പം രണ്ട് അസ്ഥികൂടങ്ങളില് നിന്ന് കവച വളകള്, ചെമ്പ് കണ്ണാടി, വിലയേറിയ കല്ലുകള്, മുത്തുകള് എന്നിവ കണ്ടെത്തിയിരുന്നു.
Also Read: ഇന്ത്യയിലുള്പ്പെടാത്ത ലോകത്തിലെ അതിപുരാതനമായ നിഗൂഢമായ ക്ഷേത്രങ്ങള്
ഇതുവരെ ഇവിടെ നടത്തിയ ഖനനത്തില് നിന്നും 1.92 മീറ്റര് വീതിയുള്ള റോഡുകള്, കാളിബംഗനും ബനവാലിക്കും സമാനമായ മണ്പാത്രങ്ങള്, മതിലുകളാല് ചുറ്റപ്പെട്ട കിടങ്ങുകള് എന്നിവ പ്രദേശത്ത് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. കിടങ്ങുകള് അക്കാലത്തെ ചില മതപരമായ ചടങ്ങുകള്ക്കാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. അവരുടെ മതപരമായ ചടങ്ങുകളില് അഗ്നിവലയങ്ങള് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നുവെന്നും അതിനാണ് ഈ കിടങ്ങുകളെന്നും ഒരു വിഭാഗം ഗവേഷര് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു.
ഈ നാഗരിത വളരെ സജീവമായ ഒന്നായിരുന്നുവെന്നതിന് മറ്റ് തെളിവുകളും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. വീടുകളില് നിന്നുള്ള മലിനജലം കൈകാര്യം ചെയ്യാന് ഇഷ്ടിക പാകിയ ഓടകളുണ്ടായിരുന്നു. ടെറാക്കോട്ട പ്രതിമകള്, വെങ്കല വസ്തുക്കള്, ചീപ്പ്, ചെമ്പുക്കൊണ്ടുള്ള ചൂണ്ടക്കൊളുത്തുകള്, സൂചികള്, ടെറാക്കോട്ട നിര്മ്മിതികള് എന്നിവയും ഇവിടെ നിന്നും കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. സ്വര്ണ്ണവും വെള്ളിയും കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ച വെങ്കല പാത്രവും 3000- ഓളം പോളിഷ് ചെയ്യാത്ത വിലയേറിയ കല്ലുകളും ഇവിടെ നിന്ന് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.
Also Read: famous palaces in india :വാസ്തുവിദ്യ വിസ്മയങ്ങളായ ഇന്ത്യന് കൊട്ടാരങ്ങള്, ബ്രട്ടീഷ് രാജ്ഞിയുടെ രാജകീയ ഭവനം പോലും ഒന്നുമല്ല
വടക്കന് രാഖിഗര്ഹി പ്രദേശത്ത് നിന്നും 11 അസ്ഥികൂടങ്ങള് അടങ്ങുന്ന ഒരു ശ്മശാനയിടം കണ്ടെത്തിയിരുന്നു. ഈ അസ്ഥികൂടങ്ങളുടെ ശിരസ്സിന് സമീപം ദൈനംദിന ഉപയോഗത്തിനുള്ള പാത്രങ്ങളും മറ്റും അടക്കം ചെയ്തിരുന്നു. ഇവിടെ നിന്ന് ലഭിച്ച് മൂന്ന് സ്ത്രീ അസ്ഥികൂടങ്ങളുടെ ഇടത് കൈത്തണ്ടയില് ഓടിന്റെ വളകളുണ്ടായിരുന്നു. ഒരു സ്ത്രീയുടെ അസ്ഥികൂടത്തിനടുത്തുനിന്നും ഒരു സ്വര്ണ്ണശേഖരവും വിലയേറിയ കല്ലുകളും ഗവേഷകര്ക്ക് ലഭിച്ചിരുന്നു.
രാഖിഗര്ഹിയിലുള്ള ഏഴോളം കുന്നുകളും മറ്റ് സെറ്റില്മെന്റ് പ്രദേശങ്ങളുമൊക്കെയുണ്ട്. പക്ഷെ ഇവയെ രാഖിഗര്ഹി നാഗരികതയുടെ ഭാഗമായി പരിഗണിച്ചിട്ടില്ല. രാഖിഗര്ഹിയുടെ വലിപ്പം 550 ഹെക്ടര് വരെ ആകാം. 2014 ജനുവരിയില് ഇവിടെ കൂടുതല് പുരാവസ്തു പ്രദേശങ്ങള് കണ്ടെത്തിയതിനെ തുടര്ന്ന് മൊഹന്ജൊദാരോയെ (300 ഹെക്ടര്) മറികടന്ന് രാഖിഗര്ഹി ഏറ്റവും വലിയ സിന്ധൂ നദീതട നാഗരികതയായി മാറിയിരുന്നു. ഏഷ്യയിലെ ഏറ്റവും വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്ന 10 പൈതൃക സൈറ്റുകളില് ഒന്ന് കൂടിയാണ് ഈ പ്രദേശം.
പ്രദേശത്തിന്റെ അഞ്ച് ശതമാനം മാത്രമേ ഇന്നുവരെ ഖനനം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുള്ളൂ. രാഖിഗര്ഹിയിലെ നിലവിലെ പ്രധാന പുരാവസ്തു കേന്ദ്രങ്ങളാണ് രാഖി ഖാസ്, രാഖി ഷാപൂര് എന്നീ ഗ്രാമങ്ങള്. 1963-ലാണ് എഎസ്ഐ ആദ്യമായി ഇവിടെ ഖനനം തുടങ്ങിയത്. 1998 വരെ രാഖിഗര്ഹി മേഖലയില് നിന്ന് 56 അസ്ഥികൂടങ്ങള് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഇതില് സ്ത്രീകളുടെ രണ്ട് അസ്ഥികൂടങ്ങള്ക്ക് ഏകദേശം 7000 വര്ഷം പഴക്കമുണ്ട്. ഇതോടൊപ്പം രണ്ട് അസ്ഥികൂടങ്ങളില് നിന്ന് കവച വളകള്, ചെമ്പ് കണ്ണാടി, വിലയേറിയ കല്ലുകള്, മുത്തുകള് എന്നിവ കണ്ടെത്തിയിരുന്നു.
Also Read: ഇന്ത്യയിലുള്പ്പെടാത്ത ലോകത്തിലെ അതിപുരാതനമായ നിഗൂഢമായ ക്ഷേത്രങ്ങള്
ഇതുവരെ ഇവിടെ നടത്തിയ ഖനനത്തില് നിന്നും 1.92 മീറ്റര് വീതിയുള്ള റോഡുകള്, കാളിബംഗനും ബനവാലിക്കും സമാനമായ മണ്പാത്രങ്ങള്, മതിലുകളാല് ചുറ്റപ്പെട്ട കിടങ്ങുകള് എന്നിവ പ്രദേശത്ത് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. കിടങ്ങുകള് അക്കാലത്തെ ചില മതപരമായ ചടങ്ങുകള്ക്കാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. അവരുടെ മതപരമായ ചടങ്ങുകളില് അഗ്നിവലയങ്ങള് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നുവെന്നും അതിനാണ് ഈ കിടങ്ങുകളെന്നും ഒരു വിഭാഗം ഗവേഷര് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു.
ഈ നാഗരിത വളരെ സജീവമായ ഒന്നായിരുന്നുവെന്നതിന് മറ്റ് തെളിവുകളും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. വീടുകളില് നിന്നുള്ള മലിനജലം കൈകാര്യം ചെയ്യാന് ഇഷ്ടിക പാകിയ ഓടകളുണ്ടായിരുന്നു. ടെറാക്കോട്ട പ്രതിമകള്, വെങ്കല വസ്തുക്കള്, ചീപ്പ്, ചെമ്പുക്കൊണ്ടുള്ള ചൂണ്ടക്കൊളുത്തുകള്, സൂചികള്, ടെറാക്കോട്ട നിര്മ്മിതികള് എന്നിവയും ഇവിടെ നിന്നും കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. സ്വര്ണ്ണവും വെള്ളിയും കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ച വെങ്കല പാത്രവും 3000- ഓളം പോളിഷ് ചെയ്യാത്ത വിലയേറിയ കല്ലുകളും ഇവിടെ നിന്ന് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.
Also Read: famous palaces in india :വാസ്തുവിദ്യ വിസ്മയങ്ങളായ ഇന്ത്യന് കൊട്ടാരങ്ങള്, ബ്രട്ടീഷ് രാജ്ഞിയുടെ രാജകീയ ഭവനം പോലും ഒന്നുമല്ല
വടക്കന് രാഖിഗര്ഹി പ്രദേശത്ത് നിന്നും 11 അസ്ഥികൂടങ്ങള് അടങ്ങുന്ന ഒരു ശ്മശാനയിടം കണ്ടെത്തിയിരുന്നു. ഈ അസ്ഥികൂടങ്ങളുടെ ശിരസ്സിന് സമീപം ദൈനംദിന ഉപയോഗത്തിനുള്ള പാത്രങ്ങളും മറ്റും അടക്കം ചെയ്തിരുന്നു. ഇവിടെ നിന്ന് ലഭിച്ച് മൂന്ന് സ്ത്രീ അസ്ഥികൂടങ്ങളുടെ ഇടത് കൈത്തണ്ടയില് ഓടിന്റെ വളകളുണ്ടായിരുന്നു. ഒരു സ്ത്രീയുടെ അസ്ഥികൂടത്തിനടുത്തുനിന്നും ഒരു സ്വര്ണ്ണശേഖരവും വിലയേറിയ കല്ലുകളും ഗവേഷകര്ക്ക് ലഭിച്ചിരുന്നു.
രാഖിഗര്ഹിയിലുള്ള ഏഴോളം കുന്നുകളും മറ്റ് സെറ്റില്മെന്റ് പ്രദേശങ്ങളുമൊക്കെയുണ്ട്. പക്ഷെ ഇവയെ രാഖിഗര്ഹി നാഗരികതയുടെ ഭാഗമായി പരിഗണിച്ചിട്ടില്ല. രാഖിഗര്ഹിയുടെ വലിപ്പം 550 ഹെക്ടര് വരെ ആകാം. 2014 ജനുവരിയില് ഇവിടെ കൂടുതല് പുരാവസ്തു പ്രദേശങ്ങള് കണ്ടെത്തിയതിനെ തുടര്ന്ന് മൊഹന്ജൊദാരോയെ (300 ഹെക്ടര്) മറികടന്ന് രാഖിഗര്ഹി ഏറ്റവും വലിയ സിന്ധൂ നദീതട നാഗരികതയായി മാറിയിരുന്നു. ഏഷ്യയിലെ ഏറ്റവും വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്ന 10 പൈതൃക സൈറ്റുകളില് ഒന്ന് കൂടിയാണ് ഈ പ്രദേശം.